Kenmerken Snelle Snappers

1. Kenmerken Snelle Snappers

 

a.      Snelle snappers beschikken over een uiterst fijnmazig neurologisch systeem

 

Wanneer een kind geboren wordt is het nog onbeholpen, hulpbehoevend en het brein is nog zeer onrijp. Nog slechts 25% van het neurologisch netwerk is bij de geboorte aanwezig, de overige 75% zal zich in de loop der jaren ontwikkelen (Swaab, 2016).  De ervaringen die het kind opdoet met de omgeving zullen hier een grote rol in gaan spelen.
Maar persoonlijke ervaringen bepalen niet alles. Uit tweelingonderzoek blijkt bijvoorbeeld dat genetische factoren, vastgelegd in het DNA van de mens, voor 82 tot 90% de hoeveelheid grijze stof (hersencellen en verbindingen) en witte stof (isolatiemateriaal van de verbindingen) bepalen. Juist deze hoeveelheid grijze en witte stof speelt een rol bij intelligentie. Naar mate een persoon over meer, langere en beter geïsoleerde neurologische verbindingen beschikt is zij in staat tot het opnemen en verwerken van meer (zintuiglijke) prikkels en dus meer intelligent dan een persoon met minder, kortere en minder goed geïsoleerde neurologische verbindingen. Deze gevoeligheden voor prikkels kunnen, volgens Dabrowski, op onder andere tot uiting komen op zintuiglijk, emotioneel en cognitief gebied.

De metafoor van het dorp en de

Wanneer het netwerk van neurologische verbindingen vergeleken wordt met de wegennetwerk van een woonplaats kan de vergelijking tussen de eenvoudige en overzichtelijke plattegrond van een dorp en de complexe plattegrond van een stad snel gemaakt worden.

Toevoegen:  afbeelding plattegrond  klein dorp (geluidsfragment??)    en  afbeelding  plattegrond Amsterdam (geluidsfragment??)

In een dorp heeft een bezoeker te maken met een beperkt aantal prikkels en te maken keuzes. Hoe anders is dit in een stad als Amsterdam?  Daar doet de bezoeker veel meer indrukken op, zal veel meer keuzes moeten maken om zich effectief te verplaatsen en heeft meer tijd nodig om overzicht te verkrijgen over de plattegrond. Met andere woorden, met een brein wat qua complexiteit te vergelijken is met de plattegrond van bijvoorbeeld Amsterdam kunnen meer prikkels opgenomen en verwerkt worden dan met een brein waarvan de structuur vergelijkbaar is met de plattegrond van een dorp.

Maar wat nou als je geboren wordt met een brein dat qua structuur en complexiteit te vergelijken is met de plattegrond van een metropool als Beijing?

Toevoegen:  afbeelding plattegrond Beijing (geluidsfragment??)

In dat geval komen er zeer veel zintuiglijke prikkels op de bezoeker af en al deze prikkels zullen opgenomen, verwerkt en begrepen moeten worden. Er zijn bijzonder veel kansen, risico’s en keuzes te maken die allen hun eigen brede scala aan consequenties hebben. Het vraagt zorgvuldige sturing, ondersteuning, tijd en oefening om hier mee om te leren gaan.

Als leerkracht ken je vast wel de leerling die enorm treuzelt bij het aankleden na de gym omdat de sokken nog niet goed zitten of het etiketje in de nek van het t-shirt blijft irriteren. De leerling die zeer gevoelig is voor geluiden uit de omgeving. Maar ook de leerling die heel snel in de gaten heeft hoe de sociale code binnen de groep is of spanningen binnen de groep aanvoelt, misschien zonder daar al adequaat mee om te kunnen gaan. Dit zijn allemaal voorbeelden van situaties waarbij de leerling bovengemiddeld ontvankelijk is voor zintuiglijke prikkels en deze (nog) niet adequaat kan filteren en verwerken.

[Reflection] Beschrijf minimaal 4 prikkelgevoeligheden die het meest van toepassing lijken te zijn op jouw casus. Beschrijf zo concreet mogelijk een situatie waarin deze gevoeligheid merkbaar is/was.

Gevoeligheid Omschrijving Voorbeeld

 

[Feedback] 5 gevoeligheden (Overexitabilities)
Fysiek: gedreven, veel bewegen, veel praten, druk, opgewonden

Zintuiglijk: verfijnd en intens beleven van geluid, geur, smaak, beelden, huidcontact

Intellectueel: leerhonger, drang tot begrijpen, zoeken naar waarheid en wijsheid, denken over denken

Verbeelding: Groot voorstellingsvermogen

Emotioneel: intense emotie, meevoelend

b.     Snelle Snappers zijn, in potentie, succesvol in het herkennen en oplossen van vraagstukken

Het hiervoor beschreven uiterst complex en fijnmazige neurologische systeem van hersencellen en verbindingen zorgt er voor dat de snelle snapper, in vergelijking met leeftijdgenoten, in staat is veel meer prikkels en informatie tot zich te nemen. Deze mogelijkheid om informatie te verwerven, te verwerken en te kunnen opslaan wordt gezien als de essentie van (hoge) intelligentie  (Sternberg R. , 2003).

Intelligentie wordt onder andere zichtbaar in intelligent gedrag; in gedrag wat blijk geeft van het herkennen van relevante problemen of vraagstukken en het succesvol oplossen van deze problemen of vraagstukken. Hierbij worden, volgens professor Robert J. Sternberg in zijn theorie van Succesfull Intelligence drie verschillende en elkaar aanvullende vormen van intelligentie ingezet.

Creatieve intelligentie

Het vermogen om veel informatie tegelijkertijd met elkaar in verband te brengen en/of nieuwe informatie en inzichten te ontwikkelen.

Analytische intelligentie

Het vermogen om veel informatie te ontleden in onderdelen en deze te ordenen en in logische categorieën onder verdelen.

Praktische intelligentie

Het vermogen om veel informatie en ideeën concreet te maken tot een maatschappelijk waardevol product.

Ieder mens beschikt over alle drie de intelligenties, de onderlinge verhoudingen kunnen echter sterk verschillen.

Door veel te oefenen in het herkennen van problemen en vraagstukken (probleem allocatie) en deze succesvol op te lossen (probleem oplossen) traint de leerling vaardigheden binnen de Creatieve, Analytische en Praktische intelligentie. Het ontwikkelen van deze vaardigheden stelt de leerling vervolgens in staat in volgende en nieuwe situaties betere oplossingen te vinden en toe te passen. Vanuit het perspectief van Sternberg is intelligentie dus geen statisch maar een dynamisch (en dus ontwikkelbaar) begrip en is het van belang Snelle Snappers in een complexe en uitdagende omgeving te confronteren met nieuwe vraagstukken zodat zij hun intelligentie verder kunnen ontwikkelen.

[Reflection] Vul de volgende online tool in voor jouw casus-leerling (let op, je vult de tool dus niet in over jezelf maar over je leerling).

https://docs.slo.nl/Profielvorming/SLO-Profielvorming.sco/Main.html

c.      Snelle snappers zijn hoog intelligent

 

Het idee dat intelligentie volledig uitgedrukt kan worden in een getal stamt uit het begin van de vorige eeuw. Spearman (1904) was van mening dat intelligentie gemeten kan worden met een gestandaardiseerde intelligentietest. Zo’n intelligentietest bestaat uit verschillende subtests die ieder een specifiek onderdeel van de algemene intelligentie meten. Deze scores en de samenvattende scores voor Verbale intelligentie (Viq) en Performale intelligentie (Piq) resulteren in een totaalscore (Tiq). De scores van verschillende respondenten worden met elkaar vergeleken en zo ontstaat het beeld dat 50% van de mensen uit een bepaalde bevolkingsgroep (bijvoorbeeld meisjes van 10 jaar) op de intelligentietest 100 IQ-punten scoren: het landelijk gemiddeld IQ.
De scores van de overige leden uit de groep liggen lager of hoger dan 100 IQ-punten, zij zijn dus minder-  of meer dan gemiddeld intelligent.

 

Op basis van de verdeling van IQ punten kan geconstateerd worden dat ca 68% van de schoolbevolking over een gemiddeld IQ beschikt. 13,6% van de kinderen scoort tussen 115 en 130 IQ punten, zij worden ‘begaafd’ genoemd. Slechts 2% van de kinderen scoort 130 IQ punten of hoger, zij worden ‘hoog begaafd’ genoemd.

De uitslag van een intelligentieonderzoek op basis van een IQ-test wordt uitgedrukt in een Totaal IQ-score. Deze score is opgebouwd uit een score voor Verbale intelligentie (VIQ), Performale intelligentie (PIQ) en een score voor informatieverwerkingssnelheid.
In de praktijk wordt, met name bij ‘hoog begaafde’ kinderen, nogal eens een verschil geconstateerd tussen de scores voor Verbale intelligentie en Performale intelligentie. Hoewel dit een indicatie kan zijn voor belemmeringen die het kind ervaart bij het ten uitvoer brengen van ideeën en plannen die in het hoofd aanwezig zijn is er geen wetenschappelijk bewijs dat dit disharmonisch profiel (in de volkmond ook wel de VP-kloof genoemd) daadwerkelijk een verklaring is voor het onvermogen dat sommige Snelle Snappers ervaren om te schoolprestaties te leveren op het niveau dat van hen verwacht zou kunnen worden op basis van IQ-scores. In het bijzonder bij kinderen die emotioneel ‘niet lekker in hun vel zitten’ wordt ook regelmatig een disharmonisch profiel geconstateerd, zonder dat oorzaak  en gevolg van elkaar te onderscheiden zijn.

[reflection] Is van een leerling uit jouw klas het IQ vastgesteld met behulp van een gestandaardiseerde intelligentietest?  Is hierbij onderscheid gemaakt tussen het Verbale IQ (abstract en complex denken) en het Performale IQ (abstracte ideeën ten uitvoer kunnen brengen)

 

 

d.     Snelle snappers hebben een emotionele ontwikkelingsvoorsprong

Beter een kort en spannend leven

Dan een lang saai leven.

Guillaume Martiszoon, 9 jaar

 

 

Fragmenten: 0:40 – 1:22 min.   En  2:25 – 3:50

Snelle Snappers zijn op jongere leeftijd dan leeftijdgenoten in staat grote hoeveelheden zintuiglijke prikkels te ontvangen en interpreteren, complexere situaties te overzien en op jongere leeftijd in staat zich te verplaatsen in andere en onbekende situaties (Piechowski, 2003). Hierdoor worden de Snelle Snappers eerder dan hun leeftijdgenoten geconfronteerd met, in complexiteit toenemende, existentiële vraagstukken (Graves, 2005).

Het stuk over emotionele ontwikkeling van snelle snappers haal ik uit deze cursus. Dit is te specifiek voor een basismodule van 2 uren.

 

Door naar Kansen en risico’s

 

 

maart 13th, 2021 by Anita Wuestman